Ben O Heriflerin Ayağına Gitmem

Ben O Heriflerin Ayağına Gitmem

Ord. Prof. Dr. Fahrettin Kerim Gökay, hâtıralarını anlatırken, İbnülemin Mahmud Kemal İnal Beyin "Son Sadrâzamlar" isimli eseri ile alâkalı olarak şunları söylüyor:

"Valiliğim sırasında bir gün Celal Bayar, Adnan Menderes ve bazı bakanlar İstanbul'a geldiler. Efendi Hazretlerini buraya getir diye Florya Köşküden haber gönderdiler. Derhal Mahmud Kemal Bey'e gittim ve durumu arzettim. Öfkeli bir tavırla,

— Ben o heriflerin ayağına gitmem! dedi.

Israr ettim, yalvardım, yakardım. Sonunda ikna etmeyi başardım. Bin naz ile ve söylene söylene Florya Deniz Köşkü'ne götürdüm. Yenilip içildiği, ileri geri konuşulduğu bir sırada Celal Bayar, ibnülemin Mahmud Kemal Bey'e dönüp dedi ki:
— Efendi! "Son Sadrâzamlar" adındaki eserinizi okudum. Hakikaten güzel yazmışsınız. Lâkin hep Osmanlı döneminin sadrâzamlarını (Başbakanlarını)
anlatıyorsunuz! Acaba, bir eser daha kaleme alsanız, orada da Cumhuriyet devrininin başvekillerini, cumhurbaşkanlarını yazsanız nasıl olur?



ibnülemin Mahmud Kemal Bey, karşısında bulunanın bir cumhurbaşkanı olduğunu hiç kaale almadan sordu:
— Kim o herifler! Sonra da şunları söyledi:
— Ben son dönem Osmanlı sadrâzamlarını yazdım; lâkin, hepsini yakından tanıdım. Kimisinin yanında bizzat bulundum, kimisiyle birlikte vazife yaptım. Merhum babam Mehmed Emin Paşa sayesinde birçoğunun aile mahremiyetine kadar sokuldum. Onlarla düştüm,onlarla kalktım. Halbuki yenileri tanımıyorum. Hem bunların yazılacak neleri var ki?
Hazret daha sonra şunları ilâve etti:
— Eskiden bir adam, en yüce mevki olan sadâret makamına yükseleceği zaman belli bir kademeden geçer, belli bir merhale kat'ederdi.Meselâ önce vali olur, sonra nazır(bakan) olur, derken sadrazamlığa(başbakanlığa)

kadar çıkardı. Şimdi öyle mi? Ne idüğü belirsiz bir adam, birden milletin başına geçiyor, âlimi-ulemâyı ayağına çığırıyor!"

işte "Son Sadrâzamlar" müellifi Mahmud Kemal Bey, böyle bir şahsiyetti. Doğru bildiğini hiç çekinmeden söyleyen, ilmin ve ulemânın itibarını gözeten ilim ve kalem erbabı bir zâttı.