İmam-ı Azam'ın büyük talebelerinden İmam-ı Muhammed

İmam-ı Azam'ın büyük talebelerinden İmam-ı Muhammed

İmâm Muhammed, İmâm-ı Âzam'ın pek büyük talebelerinden müctehid bir zâttır. H. 132 (M. 749-750) târihinde Vâsıt'ta doğmuştur.

İmâm-ı Muhammed Hazretleri imâm-ı A'zam Efendimizin meclisine babası ile birlikte girdiğinde Ebû Hanife Hazretleri babasına hitaben "Oğlunda zekâ vardır. İlim tahsiline teşvik eyle." buyurması üzerine İmâm-ı Âzam'ın meclisine devam etmişlerdir.

İmâm-ı Şafii Hazretleri buyurdu ki: "İmâm-ı Muhammed gibi güzel hâle sahip bir fakih az bulunur." "İmâm-ı Muhammed'den alınan ilimler kâğıt üzerine yazılmış olsa bir deve yükü kitab eder. Bütün insanlar dînî ilimlerde ehl-i Irak'ın iyâlidir (çocuğudur). Ehl-i irfan Ebû Hanife'ye minnettardır."

İmâm Muhammed Hazretleri vaktini boş yere sarf etmezdi. Geceyi üçe ayırmışdı. Bir kısmında namaz kılar, bir kısmında uyur, diğer kısmında mütâlea ile meşgul olurlardı. Dört bir yanı kitab ile çevrili bulunur idi.

Hârûn Reşid (rh.) kendisini Horasan'a kadı tayin ettiği zaman Bağdad'dan Horasan'ın merkezi Rey (Tahran) şehrine imâm ile beraber gitti. İmâm Muhammed M. 805 senesinde orada vefat etmiştir.

Harun Reşîd (rh.) İmâm Muhammed'in vefatına çok üzüldü ve "Âh, edeb ve fıkıh hazinesi yanımda idi, şimdi yalnız kaldım.", "Fıkıh ilmini Rey'de defneyledim." dedi.

İmâm-ı Muhammed Hazretleri bir gün bir talebesine "Sen namaz ve oruç meselelerine vâkıf mısın? dedi. O da: Evet, vâkıfım, deyince. "Öyle ise sen benden âlimmişsin. Zîrâ, namaz ve oruçta on iki bin mesele vardır." buyurdu. Hikmetli sözlerinden:

Büyüklük neseb ile değil, fazilet ve kemâl iledir.

Sâdık arkadaş seni hayra teşvik edendir.

Affetmek aklın zekâtıdır.

Adalet, asayişi rahat ve sükûnu muhafazadır.

Kişinin kendini beğenmesi kadar ahmaklık olmaz.